بررسی اثر نانو ذرات نقره بر خصوصیات جوانه‌زنی ژنوتیپ‌های جو زراعی

فنآوری نانو قابلیت عمده‌ای در بهبود کیفیت زندگی انسانی در بسیاری از زمینه‌ها همانند کشاورزی و صنعت دارد.در این تحقیق، اثر نانو ذرات نقره بر جوانه ­زنی و رشد گیاهچه‌های 10 ژنوتیپ گیاه جو در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاهی در دانشگاه ایلام مورد بررسی قرار گرفت. عوامل بررسی شده شامل غلظت‌های مختلف نانوذرات نقره (صفر، یک و پنج درصد)، و تعداد شش واریته و چهار لاین جو زراعی بود. ویژگی‌هایی ازجمله درصد جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، شدت جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی، قوه نامیه، طول ریشه، طول شاخساره و طول گیاهچه‌ها بررسی گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین غلظت‌های مختلف نانو نقره در سطح یک درصد برای صفات درصد جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، شدت جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی و قوه نامیه اختلاف معنی‌دار بود. همچنین بین ژنوتیپ‌ها، تفاوت معنی‌دار در تمامی صفات مشاهده شد که نشان‌دهنده‌ی تنوع ژنتیکی در جامعه‌ی مذکور می‌باشد. اثر متقابل ژنوتیپ‌ها با تیمار نانو بین سطوح مختلف نانونقره برای صفات درصد جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، شدت جوانه‌زنی و قوه نامیه در سطح یک درصد معنی‌دار بود. ژنوتیپ‌های نصرت، ایزه، ده‌سراسری و   mb-88-2نیز دارای بالاترین میزان خصوصیات جوانه‌زنی بودند. همچنین، تجزیه به مؤلفه‌های اصلی جهت ارزیابی تنوع بین سطوح مختلف نانوذرات نشان‌­داد که دو مؤلفه بیش از یک به دست آمده که بترتیب 74.73 و 25.27 درصد از کل تنوع را بیان نمودند. نتایج   PCA جهت بررسی تنوع صفات بین سطوح مختلف ذرات نانو با کاربرد نانو ذرات نشان داد که بیشترین مقادیر صفات در سطوح یک و پنج درصد نانوذرات در مقایسه با شاهد به دست آمد. نتایج نشان داد که ذرات نانو منجر به بهبود ویژگی‌های جوانه‌زنی از قبیل درصد جوانه‌زنی، شاخص و انرژی جوانه‌زنی شده، اما تأثیر چندانی بر طول شاخساره نداشت. نتایج این تحقیق می‌تواند تأثیرات ذاتی و کاربردی نانوذرات نقره را در بیولوژی بذر نشان دهد.